Arthur van Amerongen – Dé Wijngids voor de Algarve en de Alentejo

Ik ontvang regelmatig post van fans die bijna verwijtend maar vooral smachtend schrijven: wat bent u toch een goudhaantje. U zit daar maar het hele jaar met de voetjes in de zee, glaasje vinho in de knuist, roze flamingo’s tellen, beetje dollen met uw hondjes, visje prikken en nog meer vinho, daarna barbecueën met de notabelen en de beau monde van de Algarve met nóg meer vinho en aguardente, en vervolgens glijdt u de zinderende Zuid-Europese nacht in om tot het ochtendgloren de Portugese versie van de horlepiep te dansen om uiteindelijk wakker te worden in de hooiberg naast een besnorde schoonheid.

Ik antwoord dan: dat klopt allemaal als een bus, beste lezer. Maar ach, een enkele reis van Schiphol, Eindhoven of Zestienhoven naar Faro kost 30 eurootjes als u voortijdig boekt. U kunt dus net als ik leven als God in Portugal. 

Ik ben nu al tien jaar de chroniqueur van de Algarve voor de Volkskrant en HP/ de Tijd en schreef twee boeken over mijn schitterende patrie de coeur: het land waar mijn hart ligt. Mijn volgende project lag al op de plank toen ik Reggie Smith ontmoette tijdens een van mijn treinreizen door heel Portugal, voor mijn boek Saudades. Ik wilde als vervolg op Saudades alle rivieren van Portugal gaan beschrijven, van bron tot monding. Dat klinkt niet meteen heel erg opwindend, maar u moet daar Wein, Weib und Gesang bijdenken et voilà: een nieuwe pageturner! 

Als ik Reggie niet was tegengekomen, was deze wijngids - de eerste in een serie van zes - er zeer waarschijnlijk niet gekomen. 

Ik drink al sinds 1974 wijn in grote hoeveelheden maar ik had eerlijk gezegd geen biet verstand van het gegiste druivensap. Uiteraard begon ik in de puberteit met gore slobbers zoals Pleegzuster Bloedwijn, Kellergeister, bessenwijn van de HEMA en hele vieze naar zuurstok, Jamin en Haribo smakende Portugese rosé die het glazuur van mijn melktandjes deed spatten. Midden jaren zeventig dronk ik met enige walging retsina in Griekenland en zware zooi in Joegoslavië en de rest van de Balkan, maar toen ik begin jaren tachtig verkering kreeg met een prachtig Amsterdamse meisje met een Frans-Joodse moeder, zat ik zes keer per jaar bij haar familieleden die toevallig in de beste wijnstreken van Frankrijk woonden en allemaal verstand hadden van wijn. De vader van mijn beste vriend destijds had een indrukwekkende wijnkelder en wij kregen regelmatig kistjes met onbetaalbare Franse wijnen die wij, studentjes, achteloos naar binnen klokten in vettige glazen. Ik was inmiddels een fanatieke foodie geworden en al mijn reizen waren culinair van inslag, gecombineerd met wandelen. Niets is zo bevredigend als na een dag wandelen door Umbrië neer te kwakken in een toprestaurant in de bergen. 

Ik had een enorme bibliotheek met naslagwerken over Italiaanse, Franse en Spaanse wijnen maar die is verloren gegaan door aaneensluitende conflicten in de relationele sfeer. Inmiddels woon ik tien jaar in de Algarve en drink ik Portugese wijn in ontstellend grote hoeveelheden. Natuurlijk kende ik de namen van de grote adegas zoals Borba, Esporão en Quetzal wel, maar ik wist bijvoorbeeld niets van de ruim 300 druivensoorten in Portugal. Dankzij Reggie, die al 20 jaar Portugese wijnen importeert met zijn bedrijf Maria Gomes, snap ik nu wat er op een gemiddeld etiket op een wijnfles staat. Het proeven gaat me ook heel goed af, alleen het uitspugen wil nog niet vlotten. 

Ik moest erg wennen aan het wollige Wina Born-achtige wijntaaltje dat Reggie gebruikt in zijn rapportjes in dit boek. Het grappige is dat ik op een gegeven moment tijdens proeverijen gewoon ging mee kletsen en bijvoorbeeld riep: ik proef rubber en benzine! Iedereen kan vrij associëren qua smaak, dat maakt het wijnproeven interessant. Ik heb honderden documentaires over wijn bekeken en een van de meest curieuze was Somm, een Amerikaanse documentaire uit 2012 over de pogingen van vier kandidaten om te slagen voor het extreem moeilijke Master Sommelier-examen, een test met een van de laagste slagingspercentages ter wereld. Er zijn wereldwijd nog geen 200 Master Sommeliers. Een van die vier gasten riep op gegeven moment: deze wijn smaakt naar tuinslang. Zijn vrienden werden bijna boos, maar de knaap bleef stoïcijns roepen dat hij tuinslang proefde. Alle vier werden overigens Master Sommelier. Ik heb krankzinnig veel geleerd van Reggie, die totaal geen snob is. Zijn Amsterdams leent zich ook niet echt voor Wina Born-achtige omschrijvingen maar hij weet wel in een paar kernachtige woorden de essentie van een wijn samen te vatten, of het nou een slobbertje is of een wijn van 250 euro. 

Ik heb veel boeken geschreven maar dit was verreweg de leukste en dankbaarste om te maken. Reggie en ik hebben om en nabij de 1000 wijnen geproefd, en nog ettelijke goddelijke pikketanussies, en als u goed aan dit boek ruikt, bestaat er een kans dat u lichtelijk beneveld raakt. Ik heb nu al zin in deel twee van onze serie, die over Lissabon en omstreken, Setúbal, Colares, Tejo, Alenquer en de Estremadura gaat. En alles onder het vrolijke motto van Portugal’s grootste dichter aller tijden: Fernando Pessoa. 

Dá-me mais vinho, porque a vida é nada. Geef me nog wat wijn, want het leven is niets.

Dit is een exclusieve voorpublicatie uit 'Dé Wijngids voor de Algarve en de Alentejo' van Reggie Smith en Arthur van Amerongen, hier te koop.