Portugal onthult zijn geheimen

Ooit werd Portugal een beetje gezien als de wat morsige buurman van Spanje. De tuin onverzorgd. Het hemd uit de broek. Dirk uit Van Kooten en De Bie. De goede reputatie van port werd overschaduwd door Mateus rosé die als ’s werelds bestverkochte rosé een laakbare ambassadeursrol vervulde. Portugals vinologische vlaggenschip stuurde door een zee van bulkrosé, de schuimkoppen ontstaan door ingespoten koolzuur. De pijn aan de tanden veroorzaakt door zijn platte zoetzuur. De pijn aan de ogen door de Duitse Bocksbeutel waarin Mateus zijn wijnevangelie verkondigde. Maar er is een kentering gaande: Portugal is al een aantal jaren flink aan het werken aan een extreme make over.

Dat ging in het recente verleden nog gepaard met vallen en opstaan. Gelukkig veelal alleen op het vlak van ‘de representatie’.  Zo werden er tijdens een bezoek van een handelsdelegatie aan China – waar de Portugese president zich vergezeld wist door de beste wijnmakers van zijn land - bij het diner Chileense wijnen geschonken. 

En kregen in Londen de gasten bij de opening van het Serpentine Pavilion, dat door twee Portugese architecten is ontworpen, Argentijnse wijn geserveerd. Jammer natuurlijk, want dat waren weliswaar kleine, maar toch ook prachtige podia om aan de wereld kenbaar te maken dat er sprake is van een heuse tafelwijn-revolutie, zij het dat deze fluisterend en op kousenvoeten plaatsgreep. Typisch Portugees. Geen haast.

Inmiddels is het vertrouwen in eigen kunnen meer dan daar. De uitnodigingen die we ontvangen – en hebben ingewilligd - om wijnland Portugal te bezoeken zijn legio. Ervaar ons veelzijdige terroir! Bezoek onze nieuwe universitaire wijnbouw– en oenologieopleidingen die de laatste tien jaar zo’n enorme vlucht hebben genomen! In een land dat meer hectaren wijngaarden heeft dan Australië, een hoger percentage van het akkerland met druivenstokken beplant weet dan Frankrijk en wat hoeveelheid autochtone druivenrassen betreft alleen overtroffen wordt door Italië.

En juist in die ‘eigen druiven’ ook schuilt de kracht van het land. Waar het verwijt richting Spanje soms klinkt dat veel van hun rood moderne, op techniek gemaakte allemansvrienden zijn, vaak uniform van stijl vanwege de dominantie van de tempranillo, koestert Portugal zijn bijna driehonderd verschillende eigen druiven. Meer en meer liefhebbers zijn nieuwsgierig om kennis te maken met alicante bouschet, antão vaz, alvarinho, castelão, touriga nacional, touriga franca en trincadeira om maar een kleine greep uit het assortiment te nemen. Om de verrassingen te proeven die tot voor kort onbekende streken als Bairrada, Ribatejo, Bucelas, Setúbal en Alentejo in petto hebben.

Bovendien heeft ook de Douro-vallei, eerder ‘slechts’ het epicentrum van port, inmiddels een andere dimensie gekregen. Het is nu tevens de regio waar ook de mooiste, beste, meest gewilde onversterkte wijnen van het land vandaan komen. Dat was ook de reden waarom Esparão, een van de toonaangevende domeinen in Alentejo èn van Portugal, juist daar hun succes verder gestalte wilde geven. Daarvoor zochten zij een quinta op de rechteroever van de Douro, de beste plek.

Hun zoektocht werd beloond met de vondst van Quinta dos Murças. Daarvan zijn de voornamelijk zuidelijke gepositioneerde wijngaarden in het hart van de D.O.C. Douro te vinden, gelegen op verschillende hoogten en omringd door bergen, met een grote diversiteit aan bodems resulterend in acht verschillende terroirs. In die wijngaarden zijn voornamelijk fieldblends te vinden die zich al decennia (en soms zelfs nog langer) thuis voelen tussen de omringende olijf-, sinaasappel- en amandelbomen waarmee zij samen een prachtig uitgebalanceerd ecosysteem vormen. 

Een en ander levert – mede met dank aan het minimale gebruik van nieuw eiken - unieke, buitengewoon verfijnde, elegante op fruit gemaakte wijnen die de kwaliteit van Portugal als wijnland in het algemeen en die van Quinta dos Murças in het bijzonder onderstrepen.