Chenin Blanc & Zuid-Afrika

De romance tussen Chenin en Zuid-Afrika heeft alle ingrediënten van een sappige love story: een spannende wereldreis, een gedaanteverwisseling en tenslotte een ‘ze leefden nog lang en gelukkig’. Tijd voor een feestje!

Het was liefde op het eerste gezicht tussen Chenin Blanc en Zuid-Afrika. Voor de eerste scene van deze wijn-rom-com moeten we terug in de tijd, naar de zeventiende eeuw. Het is nota bene de Nederlander Jan van Riebeeck die als eerste een aantal druivenstekjes meebrengt naar de Kaap, die men documenteert als ‘Groendruif’ (semillon), ‘Fransdruif’ en ‘Steen’.

Steen

Vooral Steen voelt zich in zijn nieuwe thuisland op z’n gemak. Deze langzame rijper gedijt perfect in het warmere klimaat. Hij groeit goed zonder veel bemoeienis, en levert hoog rendement; iets wat ‘m direct populair maakt bij de boeren. Maar ook de smaak maakt indruk. De druif zit bomvol verfijnde zuren, wat de wijnen lekker fris houdt - of ze nu droog zijn of zoet. (foto: De Grendel harvest door De Grendel)

Steen is een paar eeuwen later ook onderdeel van het grootste wijnsucces ooit uit Zuid-Afrika: Lieberstein, halfsoet wyn. Tot die tijd werd Steen voornamelijk gebruikt voor de productie van brandy, maar met de introductie van Lieberstein in 1959 heeft Steen een nieuwe werkgever. En dat betekende keihard aan de bak: op het hoogtepunt werd er meer dan 31 miljoen liter wereldwijd van dit moderne fruitige wit verkocht.

Cheninderella

We naderen nu een historisch moment: Steen draait op volle toeren, slooft en bikkelt. En dan is daar opeens professor Orffer, hoofd viticultuur aan de universiteit van Stellenbosch die ontdekt dat het sloofje Steen niemand anders is dan de Franse prinses Chenin Blanc. Die elegante druif uit de Loire! Het is 1963 en opeens kijkt iedereen met andere ogen naar Steen. Pardon, Chenin blanc. Of zoals ze in Zuid-Afrika zeggen: Sjennin. (foto: Jordan harvest door Stellenbosch Wine Routes)

De magie van Chenin

Fast forward naar 2020. Chenin is alleen maar populairder geworden in Zuid-Afrika.

Inmiddels staat er maar liefst twee keer zoveel van aangeplant als in geboorteland Frankrijk, en beslaat het 18 procent van alle wijngaarden. Nergens vind je meer Chenin dan in Zuid-Afrika.

Wat is toch de magie van deze druif? Het antwoord is even helder als verraderlijk: zijn veelzijdigheid. Vraag het een wijnmaker en hij zal je uitleggen dat je met Chenin alle kanten op kunt: mousserend, knisperend droog, rijper, houtgelagerd of off-dry, en je kunt er zelfs fantastische strowijn mee maken. Ook wijndrinkers doe je hiermee dus een plezier, al zorgt Chenins veelzijdigheid er ook voor dat men geen concreet smaakbeeld bij de wijnen heeft. Momenteel is het de strak droge Chenin die nu het populairst is.

The good, the blend and the funky

Dat de ZA-wijnmakers een enorme kwaliteitsslag met de druif hebben gemaakt, zie je ook aan het groeiende aantal Chenins dat vijf sterren krijgt toebedeeld in de Zuid-Afrikaanse wijngids Platter’s. Met name uit het Swartland komen hartverscheurend mooie Chenins van ‘old vines’ met uitzonderlijke lengte, structuur, mineraliteit en complexiteit. Uit het Swartland komt ook de langzaam doorbrekende ‘Cape White Blend’, waarin Chenin een bepalende rol speelt, en de typiciteit van ZA vertolkt. (foto: Vredesheim Wines door Stellenbosch Wine Routes)

Ander teken van Chenins rijzende ster: is ook favoriet bij de avant-garde, die hem gebruikt in amfora en kvevri (de ondergrondse mega-kruiken) voor een low-intervention methode om wijn te maken, zoals Kleine Zalze, Stellenrust, Grand Provence en Avondale.

Maar ook de algemene basiskwaliteit is toegenomen. Boeren maken steeds minder misbruik van Chenins kwantitatieve talent, en investeren in plaats daarvan in concentratie, wat hem in de categorie prijs-kwaliteit een uitblinker maakt. Voor een tientje heb je een bovengemiddeld goede witte wijn.

So happy together

Chenin heeft de potentie om fantastische wijnen te maken in alle stijlen, en Zuid-Afrika lijkt de aangewezen plek om de druif daar een podium voor te bieden. Andersom maakt Zuid-Afrika steeds vaker en dankbaar gebruik van Chenin als hun visitekaartje. Was dat aanvankelijk een dunnetje van Drukwerkdeal, inmiddels is het een luxe 400 grams, gepreegd. De liefde tussen Chenin en Zuid-Afrika is alleen maar dieper geworden; gelaagder, veelomvattender, intenser. En lucky us, wij mogen op een afstandje heerlijk mee zwijmelen. (foto: Middelvlei door Stellenbosch Wine Routes)

PS   Vier de liefde en vergeet niet op 20 juni 2020 te proosten op #DrinkChenin Day! 

Bekijk hier alle Chenin Blancs uit Zuid Afrika in De Grote Hamersma