Welkom in het noorden van Spanje. Net over en achter de Pyreneeën vinden we het grote Aragón, in de Middeleeuwen nota bene een heus koninkrijk. En weliswaar zijn we net de grens over: er is meteen wijn. In het Somontano bijvoorbeeld, nog op de uitlopers van de bergketen, wat verderop in Cariñena, en niet te vergeten in Campo de Borja.
Vergeten we er dan niet een?
Niet echt: Calatayud hebben we gewoon nog niet genoemd. En misschien is dat dan wel niet de bekendste Denominación de Origen, de wijntraditie ter plekke is er bepaald niet van gisteren. De oude Romeinen wisten de kwaliteit van het plaatselijke terroir al op waarde te schatten en schonken de wijnen aan hun legioenen. Met name in en rond het stadje Bilbilis Augusta was het een gezellige boel.
.
Nu is een traditie natuurlijk ook pas een traditie als deze zich ook voortzet. En ook de tegenwoordige wijnliefhebber – thans gewapend met een kurkentrekker – weet zich van wijn verzekerd. De 3200 hectaren wijngaarden liggen veelal hoog, tussen de 600 en 1150 meter; het hoogste van de regio. Daarbij is er in Calatayud sprake van een continentaal klimaat. Zodoende zijn de verschillen tussen dag en nacht er extreem. Door het jaar heen, maar ook gedurende de dag. Zelfs in de zomer zijn de nachten er uitgesproken koel. En daar houden druiven van. In combinatie met een vaak poreuze ondergrond van kalk- en leisteen resulteert dit in Calatayud in rood, wit en rosé met een aantrekkelijke frisheid en een aangename doordrinkfactor.
Nu staat Calatayud zich voornamelijk voor op rood. Daarover zo meer. Maar laten we ook het wit niet uitvlakken. Met viura (een druif die zich hier bedient van de artiestennaam macabeo) en malvasia worden smakelijke resultaten geboekt. Bijzonder wordt het zelfs als er gewürztraminer en chardonnay in het spel zijn. Om over de buitengewone garnacha blanca maar te zwijgen. En nu we toch het G-woord in de mond hebben genomen: zijn blauwe familielid, de garnacha tinta, is ook de druif waarvan sappige, fruitige en smakelijke gevulde rosado wordt geproduceerd.
Daarmee is het nog maar een klein stapje naar de grote troef van de Calatayud: het rood van die druif. En dan te bedenken dat door de misinterpretatie van een EU rapport veel garnacha tinta wijngaarden juist jarenlang werden gerooid. Tot men, in 2013, het schrijven nog eens goed doornam. Nu rooien de wijnmakers hun vaak meer dan vijftig jaar oude stokken niet meer maar vertroetelen ze deze. En met vaak verbluffende resultaten. Een overdaad aan bosvruchten, rondom rood fruit, een subtiele kruidigheid en een vieve mineraliteit vallen de liefhebbers ten deel. Garnacha tinta is de druif die Calatayud helemaal op de kaart heeft gezet als producent van zeer goede en bovenal vaak zeer betaalbare rode wijnen.
Garnacha Tinto met varkenswang
Pacomer in de Amsterdamse Pijp, vlak achter de Albert Cuypmarkt, is een van de oudste Spaanse delicatessenwinkel van Nederland.
Al bijna dertig jaar ís dit de culinaire hotspot waar lekkerbekken uit heel Nederland heerlijkheden halen als croquetas, empanadas, pata negra, tortilla de patatas, ansjovis, chorizo, salcichón…
Enfin, dat leek ons de plek om eens te kijken wat er zoal te combineren valt met de andere Spaanse delicatesse, de tinto van de garnachadruif die solo optreedt in het rood van Marqués de Montañana.
Bekijk in deze video wat Paco gemaakt heeft inclusief recept hier.
Garnacha Blanca met tapas
Wat serveren we bij de blanca van de garnachadruif die solo optreedt in het wit van Marqués de Montañana.
Aan wie kunnen we dat beter vragen dan aan Paco zelf, die is niet alleen officieel ‘cortador’ (zodoende weet hij niet alleen alles van pata negra en jamon serrano) maar ook hoe je deze precies moet snijden. Da’s een vak apart.
Bekijk in deze video de verschillende tapas die Paco gemaakt heeft inclusief recept.