Karaktervolle bergwijnen

Met vermoeiende regelmaat worden er in de wijnwereld nieuwe trends voorspeld. Berichten die we gapend naar het prullenbakje verwijzen, want het betreft steevast modeverschijnselen waar niemand ooit van zal horen. Slechts niet voorspelde trends komen uit. Want heeft u dat indertijd ergens gehoord of gelezen, dat prosecco het helemaal zou gaan maken? Wij ook niet, nee. Of, recenter, dat appassitowijnen ineens overal zouden opduiken?

Geen trendwatcher of influencer die het zag in haar kristallen bol, maar hier zijn ze ineens her en der en het worden er steeds meer: passitowijnen, appassitowijnen, appasimentowijnen. Ripasso, recioto, amarone. Wijnen gemaakt met hulp van gedroogde druiven. De finesses verschillen van land tot land, van streek tot streek, van druif tot druif. De ene wijn is gemaakt van louter gedroogde druiven, in andere gevallen is het een samengaan van gewone druiven en gedroogde. Maar het idee is altijd dit: de boer plukt druiven en legt ze te drogen. Kort of lang, volgens aloude tradities of met behulp van de modernste techniek. De druiven drogen, verliezen vocht, dus hebben naar verhouding meer druivensuikers en geur- en smaakstoffen. Wat de wijn extra intensiteit geeft.

Het wordt her en der ter wereld gedaan, maar Italië is de grootste producent van wat de Oxford Companion to Wine overzichtelijk gedroogdedruivenwijn noemt. Beroemdst is amarone. Maar waar je tot voor kort slechts af en toe een kenner tegenkwam die fluisterend eerbiedig mededeelde dat hij bij tijd en wijle z’n weekloon stuksloeg aan een fles amarone, praten nu allerwege liefhebbers enthousiast over de fraaie passito- of appassimentowijn die ze hebben genoten en leggen achteloos uit wat Da Uve Leggermente Appassite betekent. Geen wonder: het zijn hartverwarmende wijnen. De ene gaat meer richting zoet dan de andere, maar allemaal zijn ze vol, rijk, warm, zonnig.

Het is dan ook de ideale wijnmaakmanier voor druif teroldego. Teroldego, een druif die al eeuwen voorkomt in Trentino, daar hoog in het mooie Noordoost-Italië. Er is een koopcontract van 18 januari 1480 bewaard gebleven waarin teroldego wordt genoemd, en wie weet hoelang de druif daarvóor al in Trentino tot wijn werd gemaakt. Hij staat hier en daar bekend als een lastige druif, die wat dwarse wijnen kan geven, maar goede wijnboeren vertellen je dat dat niet aan de druif ligt, maar aan onkunde van sommige producenten: “Teroldego moet je streng snoeien - niet te hoge rendementen dus - en pas plukken als hij perfect rijp is. Dan kun je er prachtwijn van maken. Dan zijn de tannines stevig, maar toch zacht en rijp, en proef je die karakteristieke smaak van donkere kersen. Eigengereid is teroldego zeker, maar ook spannend en barstensvol karakter”. En de luxe behandeling van de gedroogdedruiventechniek is ‘m ook op het lijf geschreven: zulke teroldego is vol, warm, hartelijk, slaat een troostende arm om je smaakpapillen, maar blijft z’n gespierde karakter behouden. Is zo de ideale wijn voor wie op een kille winteravond behoefte heeft aan een glas vol zonnigheid, is de wijn die tijdens het Kerstdiner de tongen losmaakt: over z’n bijzondere, eigenwijze karakter, z’n spannende smaken die doen denken aan rijp fruit, cacao, specerijen - en natuurlijk het mooie bergachtige Trentino.

MezzaCorona

Wijnproducent MezzaCorona, opgericht in 1904, is een van de allereerste coöperaties in Italië. Inmiddels bestaat MezzaCorona uit diverse wijnbedrijven, van het hoge noorden tot het diepe zuiden van Italië. Maar hun basis blijft toch Noordoost-Italië. Wie MezzaCorona zegt, denkt onmiddellijk aan het mooie, bergachtige Trentino, daar in het bergachtige noorden van Italië tussen Alpen en Dolomieten. MezzaCorona zwaait daar en in het aangrenzende Alto Adige de scepter over maar liefst 2.400 hectare wijngaarden. De meeste liggen in het dal van de Adige, maar MezzaCorona heeft ook wijngaarden die hoger liggen, in de bergen. Als éen de weinigen laat MezzaCorona de druiven nog in pergola’s groeien: arbeidsintensief, maar de druiven vangen zo mooi veel zon, krijgen de kans om prachtig rijp te worden, en doordat alles handmatig moet, krijgt iedere druif alle aandacht. Je ziet het al van ver, die wijngaarden met de pergola’s, het lijken wel groene golven op de berghellingen. Geen wonder dat je op de etiketten van MezzaCornona fraai gestileerde weergaven vindt van de bergen en deze bijna verdwenen, karakteristieke wijnbouwmethode. Dwalend tussen al die wijngaarden kom je de immens bekende pinot grigio tegen, bekende internationale namen als sauvignon en chardonnay, cabernet en merlot, maar ook tal van inheems, elders nauwelijks voorkomende druiven als lagrein, marzemino (die wordt bezongen in Mozarts Don Giovanni), schiava en teroldego, die zelfs een aparte appellation heeft, Teroldego Rotaliano.