Niels van Laatum: Duurzaamheid, wat is dat eigenlijk? - De Grote Hamersma

Niels van Laatum: Duurzaamheid, wat is dat eigenlijk?

We hebben er de mond van vol: duurzaamheid. Zelfs met een mond die al vol wijn is. Of juist dan, want die twee zijn in een constante discussie geraakt. Wijn moet duurzamer, het kan duurzamer en dat gebeurt ook. En daar wordt - net als bij voetbal - soms vooral veel over gepraat.

Ook alle hardwerkende importeurs die dag in dag uit zorgen dat heel veel fijne wijnen ons land binnenkomen zijn er druk mee. Zij zijn de verbinders tussen makers en drinkers die serieus nadenken over hoe jij en ik steeds milieuvriendelijker wijn in ons glas krijgen. Ik volgde met aandacht de discussies tijdens het jaarlijkse symposium van de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Wijnimporteurs.

Want, wat is duurzaamheid? Zit hem dat in het werk in de wijngaard en in de wijn zelf? Is het de verpakking? Het transport? De aandacht voor en beloning van de noeste arbeiders in wijngaard en kelder? Is het zorgen dat we in de toekomst ook nog wijn kunnen drinken? Het antwoord is: ja op alles. En waarschijnlijk nog veel meer.

Duurzaamheid is ongelofelijk complex. Het wordt de wijnwereld ook niet makkelijk gemaakt. Extreme droogte waar een regenbui gewenst is, extreme regenbuien waar wel wat zonneschijn welkom is, warme winters en dan ineens kou in de lente - het helpt allemaal niet. Het is de laatste jaren hard knokken voor wijnmakers. Nachtvorst hielp oogstjaar 2021 in Noord-Europa al voor een groot deel om zeep, ook dit jaar is het spannend. En de verwachting is dat dit eerder regel dan uitzondering wordt. Wat jij daarvan merkt? Minder wijn en hogere prijzen - helaas.

Hebben we dit dan allemaal over onszelf afgeroepen? Ik ben bang van wel. De wijnwereld realiseert zich als geen ander dat er veel moet veranderen. De manier van werken in de wijngaard staat onder druk. Minder pesticiden en herbiciden graag. Maar de ziektes en beestjes zijn er door klimaatverandering niet minder op geworden, of duiken op plekken op waar ze nooit eerder waren. Daar moet je als wijnmaker wel iets mee. Of tegen.

Dan grijpt de gemiddelde wijnbouwer zuchtend toch maar weer naar de spuit. De Duitse Master of Wine Romana Echensperger vraagt zich af: Mogen we ons land vervuilen voor een luxeproduct? Interessant. Ze pleit voor meer onderzoek naar hoe druivenplanten sterker kunnen worden gemaakt. Gezonder, beter bestand tegen al die plagen. En ze gelooft in biodynamie. Nee, niet dat gedoe met koeienhoorns in de grond, benadrukt ze lachend. Maar wel de cyclus die de natuur elk jaar maakt, het ritme van de aarde dat gelijk loopt met de ontwikkeling van de plant en de druiven. Hoe wijnmakers daar in mee kunnen gaan, hoe ze op een natuurlijke manier de aarde vruchtbaar kunnen houden. ‘Laten we kijken naar de samenhang, het geheel. Niet naar losse onderdelen. En dus naar de oorsprong van gezondheid, niet alleen maar naar ziektes.’ Een verfrissende gedachte. 

Een andere conclusie: de wijnwereld loopt als branche achter in duurzaamheid. Er wordt onvoldoende samengewerkt en laten we eerlijk zijn, het is best een conventionele club. Met eeuwenoude regels. Voorschriften die anno nu helemaal niet meer realistisch zijn. Overboord ermee! Althans, dat is misschien wel nodig om ook over 100 jaar nog van wijn te kunnen genieten. Zo merkt ook Magister Vini en Perswijnredacteur Lars Daniëls terecht op. Dat je in warme wijnstreken wel de plantjes water mag geven waar dat volgens de regels bij wet nu verboden is. Slechts één bijvoorbeeld. 

Uiteindelijk willen we een goed en gezond glas wijn drinken. Wat je zelf kunt doen? Kijk wat je koopt. Naar biologisch, biodynamisch of natuur, die hebben alvast een streepje voor. Let op keurmerken als Fairtrade, Terra Vitis of Demeter. Zegt dat alles? Niet altijd. Maar het is een begin, er zit beweging in naar meer duurzaamheid. Check ook of de wijnfles niet van onnodig dik en zwaar glas is. Koop wat vaker lokale wijn. En zorg dat je niet het goedkoopste van het goedkoopste pakt. Want dan betaal je wel weinig, maar dat wat je betaalt is voor heel veel dingen - behalve voor de wijn in de fles. Daar wordt het meest op beknibbeld. Zonde.     

Ik heb zelf een extreme vorm van duurzaamheid bedacht: helemaal stoppen met wijn maken. Geef al dat land terug aan de natuur. Dat zal schelen.

Wacht. Die gedachte parkeer ik nog even. Laten we er met elkaar voorlopig alles aan doen om schonere wijn te willen. De aarde zal ons dankbaar zijn en we hebben er zelf nog veel langer plezier van.

B-Liv, Red Blend 'Organic Wine' 2019
B-Liv, Cabernet Sauvignon 'Organic Wine' 2018

Niels van Laatum

Bekijk hier alle artikelen van Niels

Alle artikelen in de categorie:

Top 10 tempranillo onder 10 euro

De 10 allerbeste tempranillo wijnen onder de 10 euro nu te koop in Nederland. Maar er zijn nog veel meer lekkere tempranillo wijnen daarom vind je hier een totale opsomming van de beste en lekkerste ...

Top 10 tempranillo

Hier vind je de actuele top 10 tempranillo van alle door ons geproefde en beoordeelde wijnen nu verkrijgbaar in de winkel. Maar er zijn nog veel meer lekkere tempranillo wijnen daarom vind je hier een...

Rianne Ogink: Reality check

Oogst 2024 is van start! Dagenlang kratjes sjouwen, druiven snoepen, trossen sorteren en sleuren met onhandig zware slangen. Bijna was ik vergeten hoe het voelde. De spierpijn is genadeloos, de wekker...

Niels van Laatum: Duurzaamheid, wat is dat eigenlijk?

We hebben er de mond van vol: duurzaamheid. Zelfs met een mond die al vol wijn is. Of juist dan, want die twee zijn in een constante discussie geraakt. Wijn moet duurzamer, het kan duurzamer en dat ge...

Sluiten ×

Schrijf je in voor de Nieuwsbrief

Blijf op de hoogte van de laatste top 5, actuele supermarkt vondsten, aanbiedingen en favorieten van De Grote Hamersma! Met informatie, trends en tips over de beste wijnen op de Nederlandse schappen.