Tardana: ‘laat’. 

Maar beter laat dan nooit. Op de valreep voor de vergetelheid behoede ‘vergeten druif’. Tardana. Wine Grapes, het Statenbijbeldikke druivennaslagwerk van Jancis Robinson, Julia Harding en José Vouillamoz, kent ’m ook. Maar dan wel als ‘planta nova’, nieuwe plant. Dat was volgens de drie J’s al het geval in 1513, toen de druif voor het eerst werd genoemd door ene Gabriel Alonso de Herrera (1470-1539), schrijver en vooral agronoom, een soort wetenschappelijk gevormde landbouwer. Wat dat laatste betreft: alles wat Caroline - 'BBB' - van der Plas niet is.  

Enfin, welbeschouwd is de tardana dus eigenlijk nu een heel oude plant. Hoe dan ook, de Herrera meende op zijn beurt de druif – om het overzichtelijk te houden – dan weer tortozón te moeten noemen. In ieder geval liet de man destijds ook noteren dat de vrucht lang nodig had om rijp te worden. Robinson cum suis op hun beurt haasten zich vervolgens weer eraan toe te voegen dat er in 2008 nog rond de 1000 hectare in Valencia en omstreken stond aangeplant. Naar verluidt is dat areaal ondertussen alleen maar geslonken tot een paar perceeltjes tussen Cilanco en Villatoya over. Aktiegroepen 'tot behoud van' zullen niet te hoop lopen, zo zijn de verwachtingen. Weliswaar is de tardana een lollig antiek ras maar in de meeste gevallen lijkt de druif een nauwelijks opvallende wijn voort te brengen.

Tenzij....Ja, tenzij er dan natuurlijk weer een eigenzinnige wijnmaker opduikt die zich over het lot van zo'n vinifera non grata ontfermt. Neem bijvoorbeeld Vera de Estenas, een kleine bodega annex hotel dat sinds 1940 in het bezit is van de familie Roda. Inmiddels is daar de derde generatie doende in de persoon van Félix Martinez Roda. En die heeft een zwak voor 'druiven met een achterstand tot de wijnmarkt'.  Zo heeft ie zich ook ontfermd over de bobal waar smakelijk rood van wordt gemaakt (zie ook daar). 

Zijn tardana voedt hij op in amfora's van stro en klei en dat geeft het bleekneusje wat kleur op de wangen. Kittig en pittig wit fruit. Puntige zuren. Wat notige rokerigheid. Kraakhelder met diepgang. Het is nooit te laat om wit van de tardana te ontdekken.